We keren even terug naar 31 augustus 2016. Op die dag zijn de meesten onder jullie voor de eerste keer de schoolpoort binnengewandeld op de verkenningsdag. Meer dan 300 onwennige gezichtjes. Velen onder jullie waren oprecht benieuwd of zelfs zenuwachtig. Jullie zochten en vonden jullie weg op onze op het eerste zicht grote school. Het lijkt of het gisteren was.
Nu keren we even terug naar vrijdag 13 maart 2020. Op die dag ging ons land op slot. Ook onze school sloot de deuren. Niemand kon toen voorspellen wat we de komende maanden en jaren zouden meemaken. Gedurende twee jaar hebben jullie afwisselend geen les gehad, vanachter een scherm of op school in een bijzondere context. Jullie zijn op bepaalde momenten fysiek afgescheiden van jullie vrienden. En toch heb ik niet het gevoel dat corona jullie schoolcarrière heeft bepaald. Jullie hebben dit schooljaar een aantal belangrijke activiteiten wél mogen meemaken. Ik denk dan in het bijzonder aan jullie 50 dagen en aan de felbegeerde Barcelona-reis. Ik hoop oprecht dat het momenten zijn die jullie nooit gaan vergeten. Als ik terugdenk aan 13 maart of aan jullie 50 dagen, lijkt het of het gisteren was.
Zo komen we bij vandaag, 28 juni 2022. De dag waarop jullie afstuderen en op dit eigenste, plechtige moment in aanwezigheid van jullie ouders jullie diploma in ontvangst mogen nemen. Het is een mooi en een belangrijk moment.
Het contrast met de foto achter mij is groot. Achter mij zien jullie een foto van het afstudeermoment van de zesdejaars uit Charkov. Charkov is de op één na grootste stad van Oekraïne. Ze ligt in het Noordoosten van Oekraïne. Om de stad werd bij de start van het conflict tussen Rusland en Oekraïne heel hevig gevochten. Momenteel is de stad opnieuw in Oekraïense handen.
Daardoor hebben de leerlingen alsnog een soort van afstudeermoment gehad. Op de foto staat de jonge vrouw voor haar platgebombardeerde school. Hoewel het vandaag een heuglijke dag moet zijn en ook is, vond ik het belangrijk om ook even bij deze situatie stil te staan.
Ik vind het bovendien een bijzonder sterk beeld dat tegelijk hoop en wanhoop uitdrukt. De wanhoop van de oorlog en de hoop van een proclamatie. Want ja, een proclamatie, dat is een bijzonder hoopvol moment. Als directeur is het geven van een afstudeerspeech dan ook één van de hoogtepunten van het schooljaar. Ik vind het telkens een hele eer om leerlingen en ouders toe te spreken op zo’n belangrijk scharnierpunt.
Het is een scharnierpunt voor een samenleving, voor jullie ouders en voor jullie.
1. Een scharnierpunt voor een samenleving
Vanavond nemen wij afscheid van 227 getalenteerde jongeren. Ik wil niet vervallen in grootspraak of clichés, maar hier zitten wel degelijk jongeren die binnen enkele jaren in Oudenaarde of misschien zelfs in Vlaanderen een belangrijke rol zullen opnemen in het bedrijfsleven, de artistieke wereld, de politiek, het gerecht, de sportwereld, de journalistiek of – wie weet – het onderwijs. Hier zitten een hele hoop leerlingen voor mij die het verschil kunnen en zullen maken.
We hopen dat jullie, waar jullie ook terecht komen, steeds met positieve gedachten kunnen terugdenken aan jullie tijd op ‘het college’, dat jullie af en toe nog eens binnenspringen voor bijvoorbeeld een mossel en dat jullie ambassadeurs mogen worden voor onze school.
We hopen ook dat jullie het potentieel dat jullie hebben zullen waarmaken. De opleiding die jullie hier hebben genoten is in elk geval de spreekwoordelijke lucifer voor jullie vuurwerkpijl. We hopen dat het een prachtig vuurwerk mag worden.
2. Een scharnierpunt voor jullie ouders
Deze avond is ook een scharnierpunt voor jullie ouders. Ik richt me dus even tot hen.
Beste ouders, laat me eerst en vooral jullie bedanken voor het vertrouwen. Jullie hebben jullie zoon en dochter gedurende zes jaren aan ons toevertrouwd. Jullie hebben ze in die zes jaar hopelijk zien groeien en bloeien. Van die eerste voorzichtige stapjes op de verkenningsdag in augustus tot een eerste keer opgekleed naar een mondeling proefwerk gaan.
Ik merk zelf als vader hoe snel de tijd vliegt. Hopelijk kunnen jullie deze prachtige avond in jullie opnemen en dit moment koesteren. Jullie zoon of dochter staat hier vanavond om een diploma secundair onderwijs in ontvangst te nemen. Ze hadden dit niet kunnen doen zonder jullie.
Beste leerlingen, vele zaken die we doen lijken zo vanzelfsprekend, maar ze zijn het niet, denk maar aan de afbeelding uit Oekraïne. Het is vanavond of deze week daarom het ideale moment om eens dank u te zeggen aan jullie ouders.
Maar nu over naar jullie…
3. Een scharnierpunt voor jullie
Als laatste wil ik benadrukken dat vandaag vooral voor jullie een bijzondere dag is. En dat ga ik benadrukken door het even nog niet over jullie te hebben. Ik ga nog kort even stilstaan bij een voor mij inspirerende historische figuur, Abraham Lincoln. Afbeelding
Vermoedelijk denken sommigen “waar komt onze directeur nu mee af, een les geschiedenis op onze proclamatie”. Maar luister even naar zijn verhaal. Abraham Lincoln heeft niet de kansen gekregen die jullie hebben gekregen. Hij heeft zichzelf opgeleid. Toch is hij van heel eenvoudige komaf tot in het Witte Huis is geraakt.
Hij werd president van de Verenigde Staten in een zeer moeilijke tijd. Net na zijn inauguratie scheurden verschillende zuidelijke staten zich af van de Unie. Dit leidde tot een burgeroorlog. In deze moeilijke tijd vertoonde Lincoln moed en leiderschap. Hij werd her-verkozen en dankzij de overwinning in de burgeroorlog werd slavernij afgeschaft in de Verenigde Staten. Jammer genoeg werd hij kort daarna vermoord.
Daardoor wordt hij nog steeds gezien als één van de allergrootste presidenten. Hij is een icoon voor oplossingsgericht denken, voor wijsheid en medeleven.
Wel, die talenten en eigenschappen zijn volgens mij vandaag de dag essentieel. Ik wens ze jullie dan ook toe: oplossingsgericht denken, wijsheid en medeleven.
Ik wil eindigen met een uitspraak van Lincoln zelf. Ik wens het jullie oprecht toe.
Whatever you are, be a good one.
Wat je ook gaat doen volgend jaar of in de toekomst, wees er goed in. Wees een goed persoon.
Beste leerlingen, ik wens jullie in naam van alle personeelsleden van het Bernarduscollege een bijzondere toekomst. Wij geloven in jullie. We wensen jullie het allerbeste!